આજે હું Swachh Bharat Abhiyan Essay In Gujarati 2023 સ્વચ્છ ભારત અભિયાન પર નિબંધ વિશે લખવા જઈ રહ્યો છું. Swachh Bharat Abhiyan Essay In Gujarati 2023 સ્વચ્છ ભારત અભિયાન પર નિબંધ વિશે જાણવા માટે આ આર્ટીકલ વાંચો.હું આશા રાખું છું કે દરેક વિદ્યાર્થીને Swachh Bharat Abhiyan Essay In Gujarati 2023 સ્વચ્છ ભારત અભિયાન પર નિબંધ વિશે માહિતી આ આર્ટીકલ પરથી મળી રહે.
નાણા મંત્રાલયે ફેબ્રુઆરી 2021 માં જાહેરાત કરી હતી કે સ્વચ્છ ભારત મિશન (શહેરી) 2.0 “સ્વાસ્થ્ય અને સુખાકારી” વર્ટિકલ હેઠળ શરૂ કરવામાં આવશે. SBM-U તબક્કો-II 1 લાખથી ઓછી વસ્તી ધરાવતી તમામ શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓ (ULBs)માં ફેકલ સ્લજ મેનેજમેન્ટ સહિત ગંદાપાણીની સારવારનો નવો ઘટક હશે.
Swachh Bharat Abhiyan Essay In Gujarati 2023 સ્વચ્છ ભારત અભિયાન પર નિબંધ
સ્વચ્છ ભારત અભિયાન શું છે? What is Swachh Bharat Abhiyan? :-
સ્વચ્છ ભારત અભિયાન એ ભારતના ઈતિહાસમાં સૌથી લોકપ્રિય અને નોંધપાત્ર મિશન છે. આ ઝુંબેશ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી દ્વારા રજૂ કરવામાં આવી હતી, અને મહાત્મા ગાંધીના સ્વચ્છ દેશની દ્રષ્ટિને માન આપવા માટે 2જી ઑક્ટોબર 2014ના રોજ શરૂ કરવામાં આવી હતી.
Also Read Importance of Elder In Our Life Essay In Gujarati 2023 આપણા જીવનમાં વૃદ્ધોનું મહત્વ પર નિબંધ
નોંધ: ભારતના વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીને 25 સપ્ટેમ્બર, 2019 ના રોજ, ન્યૂયોર્કમાં સ્વચ્છ ભારત અભિયાનની પહેલ માટે ગેટ્સ ફાઉન્ડેશન તરફથી “ગ્લોબલ ગોલકીપર” નો એવોર્ડ મળ્યો હતો.શરૂઆતમાં, આ સ્વચ્છ ભારત અભિયાન તમામ નગરો, ગ્રામીણ અને શહેરી વિસ્તારોમાં રાષ્ટ્રીય સ્તરે ચલાવવામાં આવ્યું હતું.
સ્વચ્છ ભારત મિશન હેઠળના અભિયાનો Campaigns under Swachh Bharat Mission ;-
‘પ્લાસ્ટિક સે રક્ષા’
‘સ્વચ્છતા પખવાડા’
‘સ્વચ્છતા શ્રમદાન’
‘સ્વચ્છતા હી સેવા’
સ્વચ્છ ભારત મિશન (શહેરી) 2.0
કેન્દ્રીય બજેટ 2021માં સરકારે સ્વચ્છ ભારત મિશન (U) 2.0 માટે 1,41,678 કરોડ રૂપિયાફાળવ્યા હતા.
સ્વચ્છ ભારત અભિયાનનો ઉદ્દેશ્ય Objective of Swachh Bharat Abhiyan :-
સ્વચ્છ ભારત અભિયાનનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સ્વચ્છતા અને તેના મહત્વ વિશે જાગૃતિ ફેલાવવાનો છે.
સ્વચ્છ ભારત અભિયાનનો ઉદ્દેશ્ય દરેક વ્યક્તિને શૌચાલય, ઘન અને પ્રવાહી કચરાના નિકાલની વ્યવસ્થા, ગામની સ્વચ્છતા અને સલામત અને પર્યાપ્ત પીવાના પાણીનો પુરવઠો જેવી મૂળભૂત સ્વચ્છતા સુવિધાઓ પૂરી પાડવાનો છે.
સ્વચ્છ ભારત અભિયાન એક્શન પ્લાન Swachh Bharat Abhiyan Action Plan :-
પીવાના પાણી અને સ્વચ્છતા મંત્રાલય દ્વારા સ્વચ્છ ભારત અભિયાન માટે કાર્ય યોજના ઘડવામાં આવી છે. 2019 સુધીમાં સ્વચ્છતાની સુવિધાને ત્રણ ગણી કરવાનું વિઝન છે. અમલમાં મુકવામાં આવનાર મોટો ફેરફાર ઓપન ડેફિકેશન ફ્રી (ODF) ભારત બનાવવાનો છે.
એક્શન પ્લાન હાઇલાઇટ્સ Action Plan Highlights:-
2019 સુધીમાં શૌચાલયોની વૃદ્ધિની ટકાવારી 3% થી વધારીને 10% કરો
શૌચાલયના નિર્માણમાં દૈનિક 14000 થી 48000 સુધીનો વધારો
જાગૃતિનો સંદેશો પહોંચાડવા માટે ઓડિયો-વિઝ્યુઅલ, મોબાઈલ ટેલિફોની અને સ્થાનિક કાર્યક્રમો દ્વારા રાષ્ટ્રીય સ્તર/રાજ્ય સ્તરના મીડિયા અભિયાનની શરૂઆત.
પાણી, સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છતા અંગે જાગૃતિ ફેલાવવા માટેની પ્રવૃત્તિઓમાં શાળાના બાળકોનો સમાવેશ.
સ્વચ્છ ભારત મિશન (શહેરી) 1.0 Swachh Bharat Mission (Urban) 1.0 :-
સ્વચ્છ ભારત મિશન (શહેરી) માં આવતા, તે શહેરી વિકાસ મંત્રાલય હેઠળ છે અને 377 મિલિયનની સંયુક્ત વસ્તી ધરાવતા તમામ 4041 વૈધાનિક નગરોમાં સ્વચ્છતા અને ઘરગથ્થુ શૌચાલયની સુવિધા આપવા માટે કાર્યરત છે.
પાંચ વર્ષમાં અંદાજિત ખર્ચ રૂ. 62,009 કરોડ છે જેમાં કેન્દ્રનો હિસ્સો રૂ. 14,623 કરોડ છે.
મિશન 1.04 કરોડ પરિવારોને આવરી લેવાની આશા રાખે છે, 2.5 લાખ સમુદાય શૌચાલય બેઠકો, 2.6 લાખ જાહેર શૌચાલય બેઠકો આપશે.
તે દરેક નગરમાં ઘન કચરા વ્યવસ્થાપન સુવિધાઓ સ્થાપિત કરવાની પણ દરખાસ્ત કરે છે.
આ મિશનના મૂળમાં છ ઘટકો આવેલા છે Six components lie at the core of this mission:-
વ્યક્તિગત ઘરેલું શૌચાલય;
સામુદાયિક શૌચાલય;
જાહેર શૌચાલય;
મ્યુનિસિપલ સોલિડ વેસ્ટ મેનેજમેન્ટ;
માહિતી અને શિક્ષણ સંચાર (IEC) અને જાહેર જાગૃતિ;
ક્ષમતા નિર્માણ
શહેરી સ્વચ્છ ભારત મિશન ખુલ્લામાં શૌચક્રિયાને નાબૂદ કરવાનો પ્રયાસ કરે છે; અસ્વચ્છ શૌચાલયોને ફ્લશ શૌચાલયમાં રૂપાંતરિત કરો; મેન્યુઅલ સ્કેવેન્જિંગ નાબૂદ કરો, અને ઘન કચરા વ્યવસ્થાપનની સુવિધા આપો.
આ મિશન લોકોમાં વર્તણૂકમાં પરિવર્તન લાવવા પર ભાર મૂકે છે, તંદુરસ્ત સ્વચ્છતા પ્રથાઓ માટે, તેમને ખુલ્લામાં શૌચની નુકસાનકારક અસરો, ફેલાતા કચરોથી ફેલાતા પર્યાવરણીય જોખમો વગેરે વિશે શિક્ષિત કરીને.
આ ઉદ્દેશ્યો હાંસલ કરવા માટે, શહેરી સ્થાનિક સંસ્થાઓને લાવવામાં આવી રહી છે અને તેમને મૂડી અને સંચાલન ખર્ચ બંનેના સંદર્ભમાં ખાનગી ક્ષેત્રની ભાગીદારી માટે અનુકૂળ વાતાવરણને પ્રોત્સાહન આપવા માટે સિસ્ટમોની રચના, અમલીકરણ અને સંચાલન માટે મજબૂત બનાવવામાં આવી રહી છે.
સ્વચ્છ ભારત મિશન (ગ્રામીણ) Swachh Bharat Mission (Rural) :-
સ્વચ્છ ભારત ગ્રામીણ તરીકે ઓળખાતા ગ્રામીણ મિશનનો ઉદ્દેશ્ય 2 ઓક્ટોબર, 2019 સુધીમાં ગ્રામ પંચાયતોને ખુલ્લામાં શૌચથી મુક્ત બનાવવાનો છે.
અવરોધોને દૂર કરવા અને પરિણામોને અસર કરતી જટિલ સમસ્યાઓનું નિરાકરણ એ આ ગ્રામીણ સ્વચ્છતા મિશનનો નવો ભાર છે, જેનો હેતુ તમામ ગ્રામીણ પરિવારોને વ્યક્તિગત શૌચાલય પ્રદાન કરવાનો છે; અને સાર્વજનિક-ખાનગી ભાગીદારી મોડ પર ક્લસ્ટર અને સામુદાયિક શૌચાલયોનું નિર્માણ કરો.
ગામડાની શાળાઓમાં ગંદકી અને અસ્વચ્છ પરિસ્થિતિને ધ્યાનમાં રાખીને, આ કાર્યક્રમ પ્રાથમિક સ્વચ્છતા સુવિધાઓ સાથે શાળાઓમાં શૌચાલય પર વિશેષ ભાર મૂકે છે.
શહેરોની રેન્કિંગ Ranking of cities :-
દર વર્ષે, ભારતભરના શહેરો અને નગરોને 2014 માં શરૂ કરાયેલ સ્વચ્છ ભારત અભિયાનના ભાગ રૂપે તેમની સ્વચ્છતા અને સ્વચ્છતા અભિયાનના આધારે ‘સ્વચ્છ શહેરો’ નું બિરુદ આપવામાં આવે છે.
મધ્ય પ્રદેશનું ઈન્દોર ભારતનું સૌથી સ્વચ્છ શહેર છે અને ઉત્તર પ્રદેશનું ગોંડા સૌથી ગંદુ શહેર છે.
10 સૌથી સ્વચ્છ શહેરોમાંથી 2 મધ્યપ્રદેશ, ગુજરાત અને આંધ્રપ્રદેશના છે જ્યારે કર્ણાટક, તમિલનાડુ, દિલ્હી અને મહારાષ્ટ્રમાં એક-એક શહેર છે.
10 ગંદા શહેરોમાંથી ઉત્તર પ્રદેશમાં 5 શહેરો છે, બિહાર અને પંજાબના 2 અને મહારાષ્ટ્રનું એક
500 માંથી 118 શહેરો ખુલ્લામાં શૌચ મુક્ત (ODF) હોવાનું જણાયું હતું.
297 શહેરોમાં 100% ડોર ટુ ડોર કચરો એકત્ર કરવામાં આવ્યો છે
37 લાખ નાગરિકોએ સ્વચ્છ સર્વેક્ષણમાં રસ દાખવ્યો
404 શહેરો એવા છે જ્યાં 75% રહેણાંક વિસ્તારો નોંધપાત્ર રીતે સ્વચ્છ જણાયા હતા
ટોપ 50 સૌથી સ્વચ્છ શહેરોમાં ગુજરાતના સૌથી વધુ 12 શહેરો છે, ત્યારબાદ મધ્યપ્રદેશ 11 સાથે અને આંધ્રપ્રદેશ આઠ સાથે છે.
ટોચના 50 સ્વચ્છ શહેરોમાં સર્વેક્ષણ મુજબ Top 50 cleanest cities as per survey:-
ગુજરાતમાં સૌથી વધુ 12 શહેરો છે
11 સાથે મધ્યપ્રદેશ અને
આંધ્ર પ્રદેશમાં 8
તેલંગાણા અને તમિલનાડુ દરેક 4 શહેરો ધરાવે છે
મહારાષ્ટ્ર 3 શહેરો સાથે
નોંધ: 2021 રેન્ક હજુ બહાર આવવાની બાકી છે. તે સ્વચ્છ સર્વેક્ષણ 2021 (1લી ફેબ્રુઆરી – 15મી ફેબ્રુઆરી 2021) પૂર્ણ થયા પછી રિલીઝ કરવામાં આવશે.
સ્વચ્છતાને જીવનચક્રના મુદ્દા તરીકે જોવાની જરૂર છે અને તેથી કાર્ય, શિક્ષણ અને અન્ય જાહેર જગ્યાઓ પર સ્વચ્છતા સુવિધાઓ પ્રદાન કરવી મહત્વપૂર્ણ છે.
આના માટે યોગ્ય સમયે અને સૌથી યોગ્ય રીતે યોગ્ય જગ્યાએ રોકાણ કરવું જરૂરી છે. સમય સમાપ્ત થઈ રહ્યો છે અને મહાત્માની 150મી જન્મજયંતિ વધુ દૂર નથી.
SBM એ બીજી સરકારી સ્કીમ ન બનવી જોઈએ જે શરૂઆતમાં યોગ્ય અવાજો કરે છે માત્ર ત્યારે જ સ્પોટલાઈટ દૂર થઈ જાય પછી શાંત મૃત્યુ પામે છે.
SBM ચોક્કસપણે મહાન ધ્યેયો અને ઉદ્દેશ્યો સાથે છે, નાણા, અમલીકરણ અને જાગૃતિ સાથે સંકળાયેલા મુદ્દાઓને યોગ્ય રીતે ઉકેલવાની જરૂર છે, ભારતના દરેક નાગરિકે પોતાની જાતને સામેલ કરવી જોઈએ અને અનુક્રમે સાક્ષર અને નિરક્ષરોને સ્વચ્છતા પ્રત્યે વર્તણૂકમાં પરિવર્તન લાવવાની જરૂર છે.