આજે હું Unemployment In India Essay In Gujarati 2023 ભારતમાં બેરોજગારી પર નિબંધ વિશે લખવા જઈ રહ્યો છું.Unemployment In India Essay In Gujarati 2023 ભારતમાં બેરોજગારી પર નિબંધ વિશે જાણવા માટે આ આર્ટીકલ વાંચો.હું આશા રાખું છું કે દરેક વિદ્યાર્થીને Unemployment In India Essay In Gujarati 2023 ભારતમાં બેરોજગારી પર નિબંધ વિશે માહિતી આ આર્ટીકલ પરથી મળી રહે.
ભારતમાં બેરોજગારી એ વિકાસ માટે એક મહત્વપૂર્ણ અવરોધ છે. ભારતમાં બેરોજગારીના કેટલાક કારણોમાં શિક્ષણનો અભાવ, રોજગારની સંભાવનાઓનો અભાવ અને કામગીરીની સમસ્યાઓનો સમાવેશ થાય છે. આ મુદ્દાને ઉકેલવા માટે, ભારત સરકારે નિર્ણાયક રીતે કાર્ય કરવું જોઈએ. ભારતમાં બેરોજગારીનો દર એ મુખ્ય મુદ્દાઓમાંનો એક છે જેનો સામનો ઉભરતા રાષ્ટ્રો કરે છે. તે વ્યક્તિ અને સમાજ બંને પર મોટી સંખ્યામાં અન્ય હાનિકારક અસરો ધરાવે છે, જે તેને દેશના આર્થિક વિકાસમાં મુખ્ય અવરોધોમાંથી એક બનાવે છે.
Unemployment In India Essay In Gujarati 2023 ભારતમાં બેરોજગારી પર નિબંધ
બેરોજગારી બેરોજગારી દર દ્વારા માપવામાં આવે છે, જે શ્રમ દળની ટકાવારી તરીકે સક્રિયપણે નોકરી શોધી રહેલા લોકોની સંખ્યા તરીકે વ્યાખ્યાયિત થાય છે. ગ્રામીણ ભારતમાં વર્ષ 2013-14 માટે બેરોજગારીનો દર 4.7% હતો, જ્યારે શહેરી ભારતમાં તે 5.5% હતો. ટૂંકા ગાળામાં, બેરોજગારી વ્યક્તિની આવકમાં નોંધપાત્ર ઘટાડો કરે છે અને, લાંબા ગાળે, તે નિવૃત્તિ અને અન્ય ધ્યેયો માટે બચત કરવાની તેમની ક્ષમતા ઘટાડે છે. બેરોજગારી એ અર્થતંત્ર માટે મૂલ્યવાન ઉત્પાદક સંસાધનોની ખોટ છે. ગ્રામીણ અને પ્રાદેશિક વિસ્તારોમાં નોકરી ગુમાવવાની અસર સ્થાનિક સમુદાયમાં વહે છે, વ્યવસાયોને નુકસાન પહોંચાડે છે.
Also Read The Impact of Cinema on Life Essay In Gujarati 2023 જીવન પર સિનેમાની અસર પર નિબંધ
ભારતમાં બેરોજગારી તરફ દોરી જતા પરિબળો Factors leading to unemployment in India :-
વધતી વસ્તી
દેશની વસ્તીમાં ઝડપી વધારો એ બેરોજગારીનું એક મુખ્ય કારણ છે.
ધીમી આર્થિક વૃદ્ધિ
દેશની ધીમી આર્થિક વૃદ્ધિને કારણે લોકો માટે રોજગારીની તકો ઓછી થાય છે, જેનાથી બેરોજગારી વધે છે.
મોસમી વ્યવસાય
દેશની વસ્તીનો મોટો હિસ્સો કૃષિ ક્ષેત્રે સંકળાયેલો છે. આ એક મોસમી વ્યવસાય હોવાથી, તે વર્ષના અમુક ભાગ માટે જ કામ કરવાની તક પૂરી પાડે છે.
ઔદ્યોગિક ક્ષેત્રની ધીમી વૃદ્ધિ
દેશમાં ઔદ્યોગિક ક્ષેત્રનો વિકાસ ધીમો છે. આમ, આ ક્ષેત્રમાં રોજગારીની તકો મર્યાદિત છે.
કુટીર ઉદ્યોગમાં પડવું
કુટીર ઉદ્યોગમાં ઉત્પાદનમાં ધરખમ ઘટાડો થયો છે અને તેના કારણે કેટલાય કારીગરો બેરોજગાર થયા છે.
બેરોજગારીનું કારણ cause of unemployment :-
બેરોજગાર વ્યક્તિ તે છે જે શ્રમ દળનો સક્રિય સભ્ય છે અને કામની શોધમાં છે પરંતુ પોતાને માટે કોઈ કામ શોધી શકતો નથી. વ્યક્તિની બેરોજગારી પાછળ અનેક કારણો હોય છે. તેમાંથી એક ધીમી આર્થિક વૃદ્ધિ છે, જેના કારણે પૂરતી સંખ્યામાં નોકરીઓનું સર્જન થતું નથી. કૃષિ પર વધુ પડતી નિર્ભરતા અને બિન-ખેતી પ્રવૃત્તિઓની ધીમી વૃદ્ધિ પણ રોજગાર નિર્માણને મર્યાદિત કરે છે. શહેરી વિસ્તારોમાં બેરોજગારી મુખ્યત્વે શહેરી વિસ્તારોમાં નોંધપાત્ર ગ્રામીણ સ્થળાંતરનું પરિણામ છે. આના કારણે શહેરોમાં મજૂરોની સંખ્યા પણ વધી છે. ટેક્નોલોજી અને યોગ્ય મશીનરીનો અભાવ પણ બેરોજગારીમાં ફાળો આપે છે.
વર્તમાન શિક્ષણ પ્રણાલી વ્યવહારિક કાર્યને બદલે સૈદ્ધાંતિક જ્ઞાન પર આધારિત છે. આમ, નોકરી શોધનારાઓમાં વિવિધ પ્રકારના કામ માટે જરૂરી યોગ્યતા અને ટેકનિકલ લાયકાતના વિકાસનો તેમાં અભાવ છે. આનાથી સંબંધિત કૌશલ્યો અને તાલીમની જરૂરિયાત અને ઉપલબ્ધતા વચ્ચે અસંગતતા ઊભી થઈ છે. આના કારણે ખાસ કરીને યુવાનો અને ઉચ્ચ ડિગ્રી અને લાયકાત ધરાવતા શિક્ષિત લોકોમાં બેરોજગારી જોવા મળે છે. તે સિવાય રોકાણ અને ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરના અભાવે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં રોજગારીની અપૂરતી તકો ઊભી થઈ છે.
બેરોજગારીના અન્ય ઘણા કારણો Many other causes of unemployment :-
ભારતમાં બેરોજગારી કે બેરોજગારીનાં અન્ય કારણો છે.
ખેતી પર દબાણ વધી રહ્યું છે.
પરંપરાગત હસ્તકલા ઉદ્યોગોનો ઘટાડો.
ખામીયુક્ત આયોજન.
વ્યવસાયિક શિક્ષણની અવગણના.
કામદારોમાં ગતિશીલતાનો અભાવ.
સ્વ-રોજગાર બનવાની ઇચ્છાનો અભાવ.
દેશની બેરોજગારી દૂર કરવી હોય તો દૂરંદેશીથી કામ લેવું પડશે. તેના માટે સૌ પ્રથમ કુટુંબ નિયોજન પર ભાર મૂકવો પડશે. જેઓ ઉછેર નથી કરી શકતા તેમના પાસેથી સંતાનપ્રાપ્તિનો અધિકાર છીનવી લેવો પડશે. ઈમરજન્સીની જેમ આ કાર્યક્રમને સખત દિલથી સફળ બનાવવો પડશે. ધર્મના આધારે પ્રજનનની છૂટ પર અંકુશ મૂકવો પડશે.
શિક્ષણનું વેપારીકરણ થવું જોઈએ. જેથી યુવા વર્ગમાં ‘સ્વ-રોજગાર’ તરફ રસ પડે. નવી ટેકનોલોજી દ્વારા વિકાસ સાથે, નવી કુશળતા ઝડપથી વધશે. નાના ઉદ્યોગોનું અમુક ઉત્પાદન સુનિશ્ચિત કરવું જોઈએ કે જેથી કરીને તેઓ મોટા ઉદ્યોગોની સ્પર્ધામાં ઓછા ન હોય, પાછળ ન રહે.
બેરોજગારી દૂર કરવાના પગલાં Measures to remove unemployment :-
રોજગારી પેદા કરવા માટે વિવિધ વ્યૂહરચના અને દરખાસ્તો અમલમાં મૂકવામાં આવી છે. સ્વ-રોજગારને વેગ આપવા અને બેરોજગાર લોકોને જાહેર કાર્યોમાં જોડવામાં મદદ કરવા માટે ઘણા રોજગાર કાર્યક્રમો અને નીતિઓ રજૂ કરવામાં આવી છે અને હાથ ધરવામાં આવી છે. ભારત સરકારે બેરોજગારીની સમસ્યા સામે લડવા માટે અનેક નીતિગત પગલાં લીધાં છે. મહાત્મા ગાંધી રાષ્ટ્રીય ગ્રામીણ રોજગાર ગેરંટી અધિનિયમ (MGNREGA), રાષ્ટ્રીય કૌશલ્ય વિકાસ મિશન, સ્વર્ણ જયંતિ શહેરી રોજગાર યોજના (SJSRY), પ્રાદેશિક ગ્રામીણ બેંકો (RRBs) કેટલાક પગલાં છે.
સરકાર દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાં છતાં, ભારત એક એવો દેશ છે જે બેરોજગારીની ગંભીર સમસ્યાઓનો અનુભવ કરી રહ્યો છે. યુવાનોને જરૂરી કૌશલ્ય મળે જેથી રોજગાર સરળતાથી મળી રહે તે રીતે શિક્ષણ આપીને તેનો ઉકેલ લાવી શકાય. અંડરગ્રેજ્યુએટ અને અનુસ્નાતક વિદ્યાર્થીઓ માટે વિવિધ વ્યાવસાયિક તાલીમ અને વ્યાવસાયિક અભ્યાસક્રમો શરૂ કરવાથી યુવાનો માટે રોજગાર શોધવામાં મદદ મળશે. વિદ્યાર્થીઓને તેમના જીવનના પ્રારંભિક તબક્કામાં નિપુણ બનાવવા માટે સરકારે પ્રાથમિક સ્તરે આ અભ્યાસક્રમો પર ભાર મૂકવાની અને તેમને અભ્યાસક્રમનો ફરજિયાત ભાગ બનાવવાની જરૂર છે.
હવે આ સમસ્યાનો ઉકેલ લાવવાનો સમય આવી ગયો છે. આપણે વધતી વસ્તીને રોકવી જોઈએ. સરકારે આ માટે તમામ શક્ય પગલાં લેવા જોઈએ. કુટુંબ નિયોજન તકનીકોને પ્રોત્સાહન આપવું જોઈએ. આપણી શાળાઓ અને કોલેજોએ વ્યાવસાયિક તાલીમ પર વધુ ધ્યાન આપવું જોઈએ. રોજગારલક્ષી વિષયોનો અભ્યાસક્રમમાં સમાવેશ કરવો જોઈએ. કુટીર અને લઘુ ઉદ્યોગોને પ્રોત્સાહન આપવું જોઈએ. દરેક યુવાનોની માનસિકતા વ્યાવસાયિક હોવી જોઈએ. નોકરી માટે દોડવાને બદલે પોતાનો ઉદ્યોગ સ્થાપવાનો પ્રયાસ કરવો જોઈએ. આ રીતે તેઓ અન્ય લોકોને પણ રોજગાર આપી શકે છે.
ભારતની એંસી ટકા વસ્તી ગામડાઓમાં રહે છે અને ખેતી પર નિર્ભર છે. ખેડૂતોનો ઘણો સમય વેડફાયો છે. તેથી, રોજગારીયોગ્ય ગ્રામીણ વિકાસ આયોજન અને કૃષિ આધારિત ઉદ્યોગોના વિકાસની જરૂર છે. આ સાથે જ ગામડાઓમાં વીજળી આપીને ગામડાઓના જીવનમાં ક્રાંતિ લાવી શકાય છે. કુદરતી સંસાધનોના સંપૂર્ણ શોષણ, રોકાણમાં વધારો, રોજગારની રાષ્ટ્રીય નીતિ ઘડવા અને ઔદ્યોગિક વિકાસ સેવાઓને વધુ તીવ્ર બનાવીને બેરોજગારી ઘટાડી શકાય છે. તેથી ઉપરોક્ત તમામ પ્રયાસો દ્વારા બેરોજગારીની સમસ્યાનો ઉકેલ લાવી શકાય છે. આ સાથે ભારત આર્થિક રીતે મજબૂત રાષ્ટ્ર પણ બની શકે છે. ભારતમાંથી ગરીબી હંમેશ માટે દૂર કરી શકાય છે.