આજે હું Godavari River Essay In Gujarati 2023 ગોદાવરી નદી પર નિબંધ વિશે લખવા જઈ રહ્યો છું . Godavari River Essay In Gujarati 2023 ગોદાવરી નદી પર નિબંધ વિશે જાણવા માટે આ આર્ટીકલ વાંચો.હું આશા રાખું છું કે દરેક વિદ્યાર્થીને Godavari River Essay In Gujarati 2023 ગોદાવરી નદી પર નિબંધ વિશે માહિતી આ આર્ટીકલ પરથી મળી રહે.
ગોદાવરી નદી દ્વીપકલ્પીય ભારતની સૌથી મોટી નદી પ્રણાલી છે. ગોદાવરી બેસિન મહારાષ્ટ્ર, આંધ્રપ્રદેશ, છત્તીસગઢ અને ઓડિશા રાજ્યો ઉપરાંત મધ્ય પ્રદેશ, કર્ણાટક અને પુડુચેરી (યાનમ) ના નાના ભાગોમાં વિસ્તરેલો છે જેનો કુલ વિસ્તાર આશરે 3 લાખ ચો.કિ.મી.
આ નદી 1,465 કિમી લાંબી છે અને દેશની બીજી સૌથી લાંબી નદી (ગંગા પછી) ગણવામાં આવે છે.
Godavari River Essay In Gujarati 2023 ગોદાવરી નદી પર નિબંધ
ગોદાવરી નદી વિશે About Godavari River :-
ગોદાવરી નદીને ગોદાવરી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે તે મધ્ય ભારતમાં એક નદી છે જે મહારાષ્ટ્રના નાસિક જિલ્લામાંથી વહે છે. તે બંગાળની ખાડીમાં જોડાય તે પહેલાં તે ડેક્કન ઉચ્ચપ્રદેશમાં વહે છે અને પછી ભારતના દક્ષિણમાં ગોદાવરી નદી ત્ર્યંબકેશ્વર નજીક સહ્યાદ્રીમાં વહે છે. તે અરબી સમુદ્રથી લગભગ 80 કિમી દૂર સ્થિત છે. તે બંગાળની ખાડીમાં પડે તે પહેલાં તે મહારાષ્ટ્ર અને આંધ્ર પ્રદેશના રાજ્યોમાંથી 1,465 કિલોમીટરની દિશામાં ધ્વનિ માટે દક્ષિણ-પૂર્વ દિશામાં વહે છે.
Also Read Tapi River Essay In Gujarati 2023 તાપી નદી પર નિબંધ
નદી 3,12,813 km² ના વિસ્તારમાં ફેલાયેલી છે, જે દેશના લગભગ 10% વિસ્તાર છે. નદીને ચારે બાજુએથી ઘેરી લેતી ઘણી ટેકરીઓ છે. ગોદાવરી નદીના કિનારા એલ્યુમિનિયમ માટીથી સમૃદ્ધ છે અને કૃષિ પ્રવૃત્તિઓ માટે ઉત્તમ છે.
ગોદાવરી નદીનો પ્રવાહ શું છે? What is the flow of river Godavari? :-
નદી પશ્ચિમથી પૂર્વી ઘાટ સુધી ડેક્કન ઉચ્ચપ્રદેશ પર વહે છે. નદી દક્ષિણ-મધ્ય ભારતના રાજ્યોમાં દક્ષિણપૂર્વ દિશામાં વહે છે. લગભગ 1,465 કિમી સુધી વહેતા થયા પછી, સામાન્ય રીતે દક્ષિણપૂર્વ દિશામાં, તે બંગાળની ખાડીમાં પડે છે. રાજામુન્દ્રી ખાતે, કિનારેથી 80 કિમી દૂર, નદી બે પ્રવાહમાં વિભાજિત થાય છે, આમ ખૂબ જ ફળદ્રુપ ડેલ્ટા બનાવે છે.
ગોદાવરી નદીનો ઇતિહાસ History of Godavari River :-
ગોદાવરી નદીનો ઇતિહાસ શિવ પુરાણની કોટિરુદર સંહિતામાંથી છે. હિંદુ સંસ્કૃતિ અનુસાર ગોદાવરી નદીની ઉત્પત્તિ શિવ અને ગંગાના કારણે છે. એવું કહેવાય છે કે ગંગાએ કહ્યું કે તે બ્રહ્મગિરિ પર્વત પર રહેવા માટે સંમત થશે જો શિવ આ વિસ્તારમાં પણ પ્રગટ થાય.
શિવે પોતાને ત્ર્યંબકેશ્વર તરીકે પ્રગટ કર્યા, જે દેશના બારમાંથી એક છે અને ગંગા નવી નદી તરીકે રહેવા સંમત થયા. પહેલા આ નદીને ગૌતમી નદી કહેવામાં આવતી હતી પરંતુ પછીથી તે ગોદાવરી નદી તરીકે ઓળખાય છે.ગોદાવરી નદી દ્વીપકલ્પની સૌથી મોટી અને ભારતની ત્રીજી સૌથી મોટી નદી છે. ગોદાવરી નદીનું બીજું નામ “દક્ષિણની ગંગા” છે. ગોદાવરી નદીના કિનારે અનેક પવિત્ર સ્થળો આવેલા છે. દર બાર વર્ષે કુંભ મેળો આવે છે જે નદી કિનારે પવિત્ર વિસ્તારોમાં થાય છે.
ગોદાવરી નદી સિસ્ટમ Godavari River System :-
ગોદાવરી નદી પ્રણાલી મધ્ય ભારતમાં ઉદ્દભવે છે અને તે દક્ષિણ ભારતની મુખ્ય નદીઓમાંની એક છે. ગોદાવરી નદી લગભગ 1,465 કિલોમીટર સુધી ફેલાયેલી છે અને તે ભારતીય દ્વીપકલ્પની સૌથી મોટી નદી છે.
ગોદાવરી નદી દેશના અનેક રાજ્યોમાંથી પસાર થતી નદી છે. ગોદાવરી નદી જેમાંથી પસાર થાય છે તેમાંના કેટલાક મુખ્ય રાજ્યોમાં મહારાષ્ટ્ર, આંધ્રપ્રદેશ, છત્તીસગઢ અને ઓડિશાનો સમાવેશ થાય છે. તે મધ્ય ભારતથી દક્ષિણ ભારતમાં શિફ્ટ થાય છે.ગોદાવરી નદી અરબી સમુદ્રથી 80 કિલોમીટર દૂર છે અને તે બંગાળની ખાડીમાં વહે છે. ગોદાવરી નદીની બંને બાજુએ 16 ઉપનદીઓ છે.
ગોદાવરી નદીનું પ્રદૂષણ Pollution of Godavari River :-
પ્રદૂષણનું સૌથી મોટું કારણ ઔદ્યોગિક પ્રદૂષણ છે જે દર વર્ષે વધી રહ્યું છે. નદી અને તેની વિવિધ ઉપનદીઓના કિનારે આવેલી કંપનીઓ, ટન સારવાર ન કરાયેલ ઔદ્યોગિક કચરો નદીમાં છોડે છે. ઔદ્યોગિક કચરાના વિશાળ પ્રમાણને કારણે, તે પાણીની અંદર રહેતા પ્રાણીઓના જીવનને નુકસાન પહોંચાડી રહ્યું છે.
પ્રદૂષણના અન્ય સ્ત્રોતો કે જે ગોદાવરી નદીનો સામનો કરે છે તે શહેરી અને ગ્રામીણ ગટર અને કૃષિ વહેણ છે. આ કારણોસર, ગોદાવરી નદી ગંભીર રીતે પ્રદૂષિત છે. વર્ધા બેસિન જેવા પ્રદેશોમાં, કોલસાની ખાણકામ અને થર્મલ પાવર પ્લાન્ટ્સને કારણે, નદી ગંભીર રીતે પ્રદૂષિત છે.
વરસાદની પેટર્ન Rainfall Patterns :-
દક્ષિણ-પશ્ચિમ ચોમાસામાં ગોદાવરી બેસિનમાં સૌથી વધુ વરસાદ પડે છે.
જૂનથી સપ્ટેમ્બરના સમયગાળામાં બેસિનના તમામ ભાગોમાં મહત્તમ વરસાદ પડે છે.
ગોદાવરી બેસિનમાં જાન્યુઆરી અને ફેબ્રુઆરી લગભગ સંપૂર્ણપણે શુષ્ક હોય છે, આ બે મહિનામાં વરસાદ 15 મીમી કરતા ઓછો હોય છે.
દક્ષિણપશ્ચિમ ચોમાસા દરમિયાન બેસિનમાં વાર્ષિક સરેરાશ 84% વરસાદ પડે છે.
ચોમાસા વિશે વધુ જાણવા માટે, લિંક કરેલ લેખ તપાસો.
બેસિનની ભૂગોળ Geography of the Basin :-
ઉત્તર – સાતમાલા ટેકરીઓ, અજંતા પર્વતમાળા અને મહાદેવ ટેકરીઓ
દક્ષિણ – બાલાઘાટ અને મહાદેવ પર્વતમાળાઓ
પૂર્વ – પૂર્વીય ઘાટ અને બંગાળની ખાડી
પશ્ચિમ – પશ્ચિમ ઘાટ
ગોદાવરી બેસિનનો આંતરિક ભાગ મહારાષ્ટ્રના ઉચ્ચપ્રદેશમાં આવેલો છે.
ગોદાવરી નદીનુંધાર્મિક મહત્વ Religious Significance of Godavari River :-
ગંગા અને યમુના ઉપરાંત, ગોદાવરી પણ ભારતમાં વિશેષ ધાર્મિક મહત્વ ધરાવે છે.પુષ્કરમ (કુંભ મેળો) તરીકે ઓળખાતો મુખ્ય સ્નાન ઉત્સવ ગોદાવરી નદીના કિનારે ઉજવવામાં આવે છે.ગોદાવરીને ભારતની પવિત્ર નદીઓમાંની એક માનવામાં આવે છે.
ગોદાવરી નદીમાં આવેલા બે સ્નાનઘાટ, રામકુંડ અને કુશાવર્ત પવિત્ર જળાશયોનું વિશેષ મહત્વ છે કારણ કે હજારો સાધુઓ, પવિત્ર પુરુષો અને લાખો યાત્રાળુઓ કુંભ મેળા દરમિયાન ચોક્કસ તારીખે અને ચોક્કસ સમયે પવિત્ર નદીમાં ડૂબકી લગાવે છે.કુંભ મેળા સિવાય, હિંદુઓ ગોદાવરી નદી પર અન્ય ઘણી ધાર્મિક વિધિઓ કરે છે.